आंतरराष्ट्रीय घडामोडी

आंतरराष्ट्रीय एव्हरेस्ट दिन: 29 मे

29 मे रोजी आंतरराष्ट्रीय एव्हरेस्ट दिन साजरा केला जात आहे.

नेपाळी तेन्झिंग नोर्गे आणि न्यूझीलंडची एडमंड हिलरी यांनी 1953 मध्ये या दिवशी एव्हरेस्ट वर चढाई केली होती ही कामगिरी करणारे पहिले मानव म्हणून या दिवशी हा दिवस साजरा केला जातो.

महान गिर्यारोहक हिलरी यांचे निधन झाल्यावर नेपाळने 2008 मध्ये हा दिवस आंतरराष्ट्रीय एव्हरेस्ट दिन म्हणून पाळण्याचा निर्णय घेतला

1953 मधील सर एडमंड हिलरी आणि तेन्झिंग नोर्गे शेर्पा यांनी केलेल्या माऊंट एव्हरेस्ट पहिल्या चढाईच्या स्मृती म्हणून दरवर्षी 29 मे रोजी एव्हरेस्ट दिन केला जातो.

हा दिवस स्मारक कार्यक्रम, मिरवणुका आणि काठमांडू आणि एव्हरेस्ट प्रांतातील विशेष कार्यक्रमांनी साजरा केला जातो

भारताच्या ऐरावत सुपरकॉम्युटर यादीमध्ये ७५ व्या स्थानावर

TOP500 Project च्या ६१ व्या आवृत्तीच्या यादीमध्ये भारताच्या ऐरावत सुपरकॉम्युटर ७५ व्या स्थानावर आहे.

भारताच्या ‘ऐरावत’चा देखील आहे समावेश

भारताचा AI सुपरकॉम्प्युटर ‘ऐरावत’ (AIRAWAT) TOP500च्या यादीमध्ये ७५ व्या स्थानावर आहे. ही सिस्टीम पुणे शहरामध्ये स्थापन करण्यात आली आहे. याशिवाय PARAM Siddhi-AI supercomputer, Pratyush supercomputer आणि Mihir supercomputer या कॉम्युटर सिस्टीमदेखील या यादीमध्ये आहेत.

TOP500 Project हे जगातील सर्वात शक्तिशाली ५०० सुपरकॉम्युटर्सची माहिती प्रसिद्ध केली जाते. या प्रकल्पाद्वारे वर्षातून दोनदा दमदार कॉम्युटर सिस्टीमची क्रमवार यादी तयार केली जाते. याचा वापर सध्या संगणकांच्या क्षमतेचा मापदंड म्हणूनही केला जातो.

१९९३ मध्ये याची सुरुवात झाली होती. 

यंदाच्या ६१ व्या आवृत्तीमध्येही नव्या लोकप्रिय सुपरकॉम्युटर्सचा उल्लेख करण्यात आला आहे.

मागच्या आवृत्तीप्रमाणे, यंदाच्या यादीमध्येही चीन आणि अमेरिका या दोन देशांमधील सुपरकॉम्युटर्सच्या सर्वाधिक समावेश आहे

Frontier ही TOP500 च्या यादीतील पहिल्या क्रमांकावरील सुपर कॉम्युटर सिस्टीम आहे.अमेरिकेतील टेनेसी येथी Oak Ridge National Laboratory (ORNL) येथे हा सुपर कॉम्युटर आहे. या सिस्टीमने सध्या 8,699,904 कोर वापरून 1.194 Exaflop/s गाठले आहे. HPE Cray EX SYSTEM ही सिस्टीम एका Exaflop/s पेक्षा जास्त कामगिरी असलेली पहिली अमेरिकेतील पहिली सिस्टीम आहे. HPE Cray EX आर्किटेक्चर हे HPC आणि AI साठी ऑप्टिमाइझ केलेले 3rd Gen AMD EPYC CPUs, AMD Instinct 250X एक्सीलरेटर्स आणि Slingshot-11 इंटरकनेक्टसह एकत्र करते.

TOP500च्या यादीतील दुसरी सुपर कॉम्युटर सिस्टीम म्हणजे Fugaku. ही सिस्टीम जपानच्या कोबे शहरातील RIKEN सेंटर फॉर कॉम्प्युटेशनल सायन्स (R-CCS) येथे आहे. यात 7,630,848 कोर असल्याने सिस्टीमला 442 Pflop/s चा HPL बेंचमार्क स्कोअर मिळवणे शक्य झाले.

फिनलंडच्या CSC येथील EuroHPC केंद्रातील पर कॉम्युटर सिस्टीम यादीत तिसऱ्या स्थानावर आहे. ही HPE Cray EX System 309.1 Pflop/s च्या परफॉर्मन्स देते. युरोपियन हाय-परफॉर्मन्स कॉम्प्युटिंग जॉइंट अंडरटेकिंग (EuroHPC JU) या संस्थेच्या प्रचंड डेटावर प्रक्रिया करण्यासाठी Exascale सुपर कॉम्प्युटर विकसित करण्यासाठी युरोपियन संसाधने फिनलंडमध्ये एकत्र केली जातात.

संदर्भ : लोकसत्ता

श्रीनगरमध्ये जी20 टूरिज्म वर्किंग ग्रुप ची बैठक

22 ते 24 मे दरम्यान जी 20 टूरिज्म वर्किंग ग्रुप ची बैठक श्रीनगरमध्ये होत आहे.

2019 मध्ये जम्मू-काश्मीरचा विशेष दर्जा रद्द केल्यानंतर, राज्यात पहिल्यांदाच मोठ्या आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रमाचे आयोजन केले जात आहे.

भारताचा शेजारी देश चीनने जम्मू-काश्मीरमधील या आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रमावर आक्षेप घेतला होता आणि त्याला विवादित क्षेत्र म्हटले होते. चीनच्या या भूमिकेवर भारताने तीव्र आक्षेप घेतला आहे.

चीनने पाकिस्तानसोबत संयुक्त निवेदन जारी करून यावर प्रश्न उपस्थित केले आहेत. चीन या बैठकीला उपस्थित नाही. श्रीनगरमध्ये G20 टुरिझम वर्किंग ग्रुपची बैठक घेण्यासही पाकिस्तानने विरोध केला आहे.

G20 बद्दल:
G20 ची स्थापना 1999 मध्ये G7 देशांनी केली.

दरवर्षी G20 अंतर्गत, त्यात सामील असलेले देश G20 शिखर परिषद आयोजित करतात.

2023 मध्ये भारताच्या अध्यक्षतेखाली आयोजित करण्यात येत आहे.

G20 मध्ये समाविष्ट असलेले देश:
अर्जेंटिना, ऑस्ट्रेलिया, ब्राझील, कॅनडा, चीन, फ्रान्स, जर्मनी, भारत, इंडोनेशिया, इटली, जपान, दक्षिण कोरिया, मेक्सिको, रशिया, सौदी अरेबिया, दक्षिण आफ्रिका, तुर्की, युनायटेड किंगडम, युनायटेड स्टेट्स आणि युरोपियन युनियन.